Melike SARIKAYA / Milliyet.com.tr – Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı yani KOAH, bir teneffüs yolu hastalığı. Önüne geçilmediği takdirde önemli problemlere neden olabilen KOAH, Kovid-19 pandemisinde de en riskli kümeler ortasında yer alıyordu. Sigara kullanımının yanı sıra elektronik sigara ve nargile kullanımının da büyük oranda sebep olduğu KOAH için tüm dünya kasım ayının 3. çarşamba gününü Dünya KOAH Günü kutluyor. Bu yıl “Akciğer İşlevinizi Bilin” temasıyla farkındalık oluşturulması amaçlanan KOAH için Etlik Şehir Hastanesi Göğüs Hastalıkları Kliniği Eğitim Sorumlusu Doç. Dr. Serap Duru da Milliyet.com.tr‘ye özel açıklamalarda bulundu.
‘ELEKTRONİK SİGARALAR HİÇ SAF DEĞİL’
Sigara kullanımının KOAH üzerindeki tesiri hakkında konuşan Doç. Dr. Serap Duru, “Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı yani KOAH, akciğerlerdeki hava yolunun daralmasıyla karakterize, ilerleyici bir kronik hastalıktır. Hastalıkta esas belirtiler nefes darlığı, öksürük, balgam, göğüste sıkışma hissi, yorgunluk, hırıltılı solunumdur. Hastalığa yol açan sebepler ise tütün ve elektronik sigara kullanımı, nargile tüketimi, hava kirliliği, toz ve dumanın ağır ortamlarda çalışmak üzere çevresel faktörlerdir” sözlerini kullandı. Doç. Dr. Duru bu hastalığın daha çok ileri yaş kümelerinde görüldüğünü belirterek, “KOAH’a neden olan sigara kullanımı evvelki yıllarda tütün kullanımı yani sigara olarak karşımıza çıkıyordu. Elektronik sigaranın da eklenmesi işi daha da çıkmaza soktu. Zira onun da nitekim içindeki kimyasal unsurların ne olduğunu tam olarak bilinmiyor. Elektronik sigara akciğerde önemli sorunlar yaratabilir. Daha temizmiş üzere gösterildiği için gençlerde kullanımı giderek arttı. Bilhassa buharlı ve aromalı olan eserler kullanımını cazip hale getiriyor. Meğer akciğerlerde iltihaplanma, harabiyet yaratıyor. Yeniden tıpkı formda akciğer kaynaklı bir nefes darlığı, göğüs ağrısı, öksürük, çarpıntı meydana gelebiliyor. Mide bulantısı ve kusma yapabiliyor. Elektronik sigara ve daha da ilerleyerek elektronik sigaraya bağlı zatürre hastalığı da görülebiliyor. Bilhassa 20 yıl üzere uzun bir mühlet sigara içen bireylerde 40 yaş üstünde KOAH hastalığı görülebilir. Bu hastalık daha çok 60-65 yaş üzeri belirtiler verir” dedi.
Doç. Dr. Duru, “KOAH tedavisinde öncelikle hastalığın ilerlemesini durdurmak ve hastalığın tesirlerini hafifletmek istiyoruz. Bunun için de sigaranın bırakılması ve natürel ki pasif içiciliğin önlenmesi gerekiyor. Daha sonra hava yollarını genişleten, nefes açacak ilaçlar kullanıyoruz” diyerek alınan tedbirlerin hastalığın ilerlemesinin önüne geçeceğini belirtti.
DOÇ DR. DURU: DÜNYADA 400 MİLYON KOAH’LI VAR
Artan sigara ve elektronik sigara kullanımı KOAH’ın yaygınlık durumunu da birebir biçimde etkiledi. Doç. Dr. Duru ise bu artışı şöyle kıymetlendirdi;
“Yaklaşık olarak dünyada 400 milyon KOAH’lı olduğunu biliyoruz. 40 yaş üzerinde her 5 şahıstan birinde KOAH hastalığı var. Vefat nedenleri ortasında kalp ve damar hastalıklarından sonra 3. sıraya yükselmiştir. Ülkemizde de yaklaşık 5 milyon KOAH hastası var ve bu çok önemli bir sayı. Ön belirtiler olarak uzun mühlet sigara içen, etkin ya da pasif maruz kalan ya da mesleksel maruziyeti olanlarda bilhassa nefeste yaşanan düşünce ortaya çıkmadan evvel sabahları öksürük, balgam, en az 2 yıl ve 3 ay süren sabah öksürüğü kronik bronşit belirtisidir. Bu da bedenin KOAH’a taban hazırladığının göstergesidir. İlaç tedavisini önerdiğimizde sistemli kullanmasını istiyoruz, sistemli denetimlerini istiyoruz. Fakat hastalar sigara bırakma konusunda sorun yaşadığı için tabibe gelmekte zorlanıyorlar ve sigarayı bırakamıyorlar. Bu hususta da sigara bırakma polikliniğimizle takviye oluyoruz.”
‘KOVİD KALICI BOZULMALARA NEDEN OLDU’
Koranavirüs pandemisi birçok hastalığı daha da makus hale getirdi. Birtakım hastalık kümeleri ise bu pandemi sürecinde yüksek riskli kümeler ortasında yer alıyordu. Yüksek riskli kümede yer alan KOAH hastaları için ise Doç. Dr. Serap Duru, “Koronavirüs alışılmış ki her kısmı etkiledi lakin doğal ki en yüksek riskli hastalar da KOAH hastalarıydı. Zira bunlar zati akciğerlerinden sorun yaşayan bir hasta kümesi. O nedenle KOAH hastalarında Kovid-19’un zatürresi de skciğerlerde önemli kalıcı bozukluklara neden oldu. Daha çok oksijen dayanağına gerek duydular. Daha çok ilaç tedavisine başvuruldu. Uzun vadeli oksijen tedavisini pandemiden sonra gören hasta sayısı da arttı. Daha hafif KOAH’lar bile kronik seyirli bir hale geldi. Yani bu hastalarda farmakolojik dediğimiz ilaç tedavisi ya da non-farmakolojik tedaviler daha çok uygulanmaya başladı. Bir de bilhassa kış periyotlarında daha sık ataklar yaşamaya başladılar” diye konuştu.
“Nefesimizin kıymetini bilmemiz gerekiyor” diyerek Dünya Koah Günü kapsamında halkı uyaran Doç. Dr. Serap Duru, “Akciğerlerimizi korumamamız gerekli. Unutmamalıyız ki hayat nefesle başlar. KOAH’ı önlemek elimizde. Sigara yoksa sıhhat vardır. Sağlıklı bir nefes, KOAH’sız bir gelecek sağlar” kelamlarıyla açıklamasını noktaladı.